Đoạn Trường
Sầu Ly
cảm xúc
thơ Đặng Trần Côn bài 1
Truyện
xưa tôi kể bạn nghe
Nước non
mờ mịt sơn khê bụi trần
Quần hồng
nhiều nỗi gian truân
Trời cao
thăm thẳm xoay vần thế nhân
Trường Thành chiêng trống giang san
Cam Tuyền sương khói muôn vàn nẻo mây
Chạnh lòng chinh phụ riêng tây
Thanh gươm vó ngựa rừng cây bóng chiều
Aó bào quan vũ phiêu diêu
Tiễn đưa phải buổi tiêu điều hoàng hôn
Bâng khuâng biên ải sầu tuôn
Bút nghiên xếp lại nén buồn chia ly
Vốn giòng hào kiệt nhung y
Côn quyền dư sức kinh kỳ sắc phong
Xuống thuyền lướt sóng xuôi dòng
Tung hoành vó ngựa thong dong núi rừng
Xa xăm dáng vẻ ngập ngừng
Dõi trông lòng thấy lưng chừng bóng trăng
Chí trai muôn dặm tuyết hằng
Thái sơn nhẹ tựa so bằng hồng mao
Dù cho nhuộm đỏ chiến bào
Xác còn da ngựa bọc vào sá chi
Lạc loài như cánh chim di
Quyết theo Giới Tử thành trì phá tan
Săn lùng hàng phục Lâu Lan
Phục Ba mưu tính lấn tràn Man Khê
Trước sau giữ trọn lời thề
Cờ bay phấp phới bốn bề quân reo
Hà Lương vực thẳm cheo leo
Tràng Dương sắc trắng hắt heo gió lùa
Thủy chung màu tím sim mua
Canh khuya thiếp lại thêu thùa khăn tay
Đoạn trường ly biệt đắng cay
Nỗi lòng thương nhớ bấy nay một mình
Vào ra tựa cửa ngắm hình
Ngọn đèn leo lắt rập rình bóng đêm
Sương rơi ngọn liễu êm đềm
Chàng đi thiếp lại bên thềm ngóng trăng
Trách chi Nguyệt Lão xích thằng
Cung đàn ai oán cát đằng gió mây
Bến Tiêu Dương, dưới hàng cây
Trông sang mà tủi canh chầy Hàm Dương
Chàng càng lưu luyến vấn vương
Bắc loa tay gọi cố hương thiếp chờ
Hai đầu nỗi nhớ bơ vơ
Cùng trông rồi lại đôi bờ cùng xa
Ngàn dâu xanh ngắt quan hà
Chập chùng dặm thẳm trăng ngà mờ soi
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
Nguyên tác: Chinh Phụ Ngâm
29.1.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 2
Xốn xang cá nước mặn mòi
Hậu phương tiền tuyến đầu ngòi cuối sông
Đêm nay trăng sáng mênh mông
Dừng cương tạm nghỉ cánh đồng cỏ tươi
Trong mơ lấy lại nụ cười
Chàng ôm yên ngựa tưởng người mình yêu
Hay vùng cát trắng hoang liêu
Ngủ trên tảng đá mọc nhiều rêu xanh
Chàng từ Hán xuống Bạch Thành
Vượt qua Thanh Hải tiến nhanh Mai Hồ
Hình khe thế núi nhấp nhô
Gần xa đồi trọc cây khô suối nguồn
Mạch tương rầu rĩ trào tuôn
Thương người áo giáp nỗi buồn làng quê
Gấm thêu phong tuyết dãi dề
Chinh phu nét vẽ sơn khê dặm trường
Xông pha trên những nẻo đường
Giao tranh Hãn Hải chiến trường Tiêu Quan
Sá chi xà hổ gian nan
Trán nhăn tư lự giang san vững bền
Như chàng giong ruổi mấy niên
Dạn dày chai sạm sang miền Giang Đông
Chí trai hồ hải tang bồng
Trông lên bóng nguyệt mây lồng cỏ cây
Nhạt nhòa chén rượu ngất ngây
Động phòng hoa trúc vui vầy đêm thu
Nghe hồn tử sĩ âm u
Nắm xương hài cốt mịt mù khói sương
Bữa no bữa đói thất thường
Tên rơi đầu ngựa giáo vương mặt thành
Sử xanh bia đá công danh
Truy phong hạng mã quyết giành quân uy
Thiếp bên cánh cửa tà huy
Chân mây chàng đứng biên thùy nhớ thương
Bao giờ trở lại cố hương
Vương tôn ngoảnh mặt nụ hường thoảng bay
Khách phong lưu, lại đắm say
Tơ duyên chắp nối đắng cay chuỗi ngày
Nhóm nhen ngọn lửa lắt lay
Ăn năn cách trở heo may gió lùa
Ngậm ngùi hoa tím sim mua
Oanh chưa bén liễu bốn mùa quạnh hiu
Hoàng hôn lá rụng buồn thiu
Quyên già giục giã ỉu xìu oanh ca…!
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
30.1.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 3
Xa xăm muôn dặm hải hà
Sớm trưa eo óc canh gà ngẩn ngơ
Mai đào ngơ ngác thẫn thờ
Tiết đông day dứt đôi bờ sông tương
Lũng Tây nham khóc vấn vương
Vin cành phong liễu lạc đường nước mây
Lạnh lùng vơ vẩn hàng cây
Đứng bên cầu đá thơ ngây yếm đào
Heo may ngọn gió tiêu dao
Rêu xanh lau lách rì rào sóng dâng
Nhạn bay thong thả mấy tầng
Trời cao thăm thẳm bâng khuâng mây chiều
Ngại ngùng cám cảnh cô liêu
Thầm quâng đôi mắt tiêu điều ánh trăng
Bấy lâu thiếp vẫn đợi chàng
Ngày dài tháng tận phũ phàng tà dương
Buông rèm thao thức đêm trường
Mười lần thư hẹn chín thường đơn sai
Nhẫn từ mãi chẳng nguôi ngoai
Hoàng Hoa nương náu chặng dài phong ba
Lão ông chống gậy vào ra
Phất phơ mái tóc lão bà tuyết sương
Dầm dề ướt đẫm chiếu giường
Hài nhi bú mớm sữa đường cạn khô
Aó quần kim chỉ vải thô
Nuôi già dạy trẻ trì hồ đôi nơi
Mong con chóng lớn nên người
Lo toan quán xuyến trọn lời thủy chung
Xa xôi mưa gió bão bùng
Nhớ ngày xuất giá soi cùng tấm gương
Riêng tư sầu muộn hoài vương
Rừng sâu vực thẳm càng thương chàng nhiều
Nhẫn đeo tay ngọc mĩ miều
Thơm tho hoa bưởi yêu chiều thuở xưa
Tóc xanh mềm mại xinh chưa
Dập dìu oanh yến cho vừa lòng nhau
Vườn nhà hoa lá phai màu
Nghe hơi sương lạnh hàng cau ngỡ ngàng
Aó bông thiếp đã sẵn sàng
May nhanh cho kịp sức chàng dẻo dai
Thức khuya mới biết đêm dài
Nỗi lòng chinh phụ trần ai mấy người
Gieo tiền bói quẻ chơi vơi
Phòng the nương gối lệ rơi đôi hàng
Lưng eo thắt lại gọn gàng
Thẹn thùng xiêm áo mơ màng hồn mai
Lâng lâng búi tóc trâm cài
Phấn son phơn phớt hương lài thoảng bay
Bình minh le lói mới hay
Đĩa dầu hao cạn đắng cay bẽ bàng
Bao đêm thiếp vẫn đợi chàng
Aí ân trong mộng dở dang âm thầm
Trường ca ai oán thương tâm
Sinh ly tử biệt biển gầm sóng vang
Cung đàn văng vẳng hoài lang
Vầng trăng sẻ nửa thiếp chàng sầu ly
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
30.1.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 4
Khuê phòng vắng vẻ nhung y
Mồ hôi trai tráng kinh kỳ lại xa
Thiếp như giọt nước mưa sa
Giọt rơi song cửa giọt ra cánh đồng
Đỗ quyên sa sả gọi chồng
Ve sầu rền rĩ má hồng chiêm bao
Đàn gà giục giã lao xao
Bóng đèn lặng lẽ ứa trào mạch tương
Não nề tiếng quạ ăn sương
Bần thần ngồi dậy lò hương khói nhòa
Ngoài sân giun dế khóc hoa
Thương hồn hồ điệp tới tòa non Yên
Ngẩn ngơ đàn hạc sầu miên
Đường xa muôn dặm lạc miền giá băng
Ngàn sao vằng vặc cung hằng
Sâm thương đôi ngả thiếp chàng hoài vương
Chàng nơi quan ải biên cương
Màn trời chiếu đất cành sương ướt nhòe
Mưa rơi lã chã gốc hòe
Thiếp buồn rười rượi đỏ hoe mắt huyền
Mưa phùn gió thốc hàng hiên
Kim châm lạnh buốt đâm xuyên da ngà
Chuông chùa gióng giả ngân nga
Lòng càng thảm thiết sa bà trầm luân
Trải qua mấy độ trăng tuần
Thương hoa tiếc nguyệt tấm thân đãi đằng
Mấy mùa xuân muốn siêu thăng
Thiên đình đày đọa xích thằng dở dang
Trộm nghe rừng tía thênh thang
Non cao trùng điệp muộn màng thanh tân
Chần chừ năm tháng hành vân
Lòng chưa dứt bỏ ái ân thế trần
Hững hờ một giải mây tần
Nữ công biếng nhác ngại ngần thoi đưa
Vào ra thơ thẩn sớm trưa
Ven sông thổn thức say xưa sóng tình
Thuyền trăng một thuở đôi mình
Vắng chàng thoa phấn soi hình với ai
Gấm thêu hoa thẹn kim cài
Yến oanh ngần ngại nét ngài sầu mang
Tin chàng trấn thủ Giang Lăng
Khác chi Chức Nữ, Ngưu Lang đoạn trường
Cầu vồng ô thước thê lương
Sông Ngân sùi sụt tang thương sóng dồi
Chân chim rám nắng đồi mồi
Buồn càng chất chứa lấy nồi thổi cơm
Sầu vương ướt cả củi rơm
Giải khuây chén rượu bụi cườm mắt cay
Ôm đàn phím chẳng rời tay
Thương người khổ ải bấy nay xa nhà
Cuốc kêu muôn dặm quan hà
Đèo ngang khắc khoải gia gia não nùng
Bướm hoa sao nỡ lạnh lùng
Cành đào héo úa sượng sùng trúc mai
Võ vàng đòi đoạn khứ lai
Trống tiều thảng thốt đêm dài vắng teo
Sương rơi đầu ngõ hắt heo
Xót thương thiếu phụ xóm nghèo chờ mong
Đắng cay dằng dặc trốc mòng
Chinh phu xa lắc long đong chốn nào?
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
31.1.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 5
Có hay yếm thắm xuân đào
Năm canh trằn trọc nghẹn ngào cái thân
Hồn theo cánh hạc đằng vân
Đêm thường bay đến Giang Tân tìm người
Lối Dương Đài, thuở dong chơi
Rủ về Tương Phố nụ cười say xưa
Lên thuyền dìu dặt gió đưa
Lả lơi mấy chốc lưa thưa gió lùa
Giật mình lốc cốc mõ khua
Giấc mơ ngắn ngủi bóng câu dãi dề
Giận thân sao chẳng gần kề
Cầm tay chàng để tỉ tê chuyện trò
Việc nhà chồng chất ai lo
Gặp chàng bến Lũng con đò thành Quan
Sum vầy lại tiếc canh tàn
Nam kha đàn kiến muôn vàn vắng teo
Cành hòe hiu hắt trăng treo
Giọt sương thánh thót trong veo ngõ buồn
Lòng theo gió biển mưa nguồn
Người đâu chẳng thấy lệ tuôn đôi hàng
Bánh xe lăn lóc phũ phàng
Bến Nam trước mặt bẽ bàng ngàn xanh
Cỏ non mơn mởn cũng đành
Một đàn cò đậu mong manh liễu hờn
Xôn xao bướm trắng chập chờn
Vẳng nghe tiếng địch véo von trên lầu
Đường về nẻo Bắc thanh lâu
Phồn hoa phố thị công hầu thảnh thơi
Xa trông nghi ngút ngàn khơi
Mênh mông khói tỏa chơi vơi nỗi niềm
Cánh chim bạt gió nhiều thêm
Lạc loài kêu khóc quanh thềm mộ hoang
Thê lương đàn quạ khăn tang
Ngổn ngang gò đống khói nhang mịt mù
Côn trùng thảo mộc âm u
Dể giun tấu nhạc tiếng tù và xa
Lũng Tây nước cuốn bao la
Trên không nhạn lượn xế tà thuyền câu
Thiếp tôi ướt thấm mái đầu
Vi lô lau lách người đâu chẳng về
Chân mây thấp thoáng bốn bề
Ngược xuôi chen chúc sơn khê trập trùng
Hỏi thăm dè dặt ngại ngùng
Từ miền chinh chiến hãi hùng Ngọc Quan
Gậy kia rút đất khôn ngoan
Khăn giao cầu đảo nồng nàn thấy tiên
Vọng phu hóa đá cũng nên
Ôm con mà khóc thuyền quyên má hồng
Ngậm ngùi ngọn cỏ non bồng
Chàng còn tham phú tước phong công hầu
Tiền Đường sóng nát ngọc châu
Trách ai xa cách nhịp cầu tương giao
Hướng dương tình thiếp nôn nao
Cuốc kêu khắc khoải nghẹn nào mạch tương
Tỳ bà réo rắt thê lương
Ngựa hồ hí gió Vương Tường lệ rơi
Buồn trông cửa biển ngàn khơi
Cánh buồm thấp thoáng chơi vơi cuối trời
Sen tàn cúc rớm làn hơi
Thu sầu gió bấc lẻ loi kiếp người
Ngân Hà lấp ló sáng soi
Chuôi sao Bắc Đẩu thôi đòi hướng Đông
Ngả Đoài đồng ruộng mênh mông
Trăng vàng nuối tiếc dòng sông ân tình
Đèn khuya chiếc bóng in hình
Trên tường con hỏi là mình với ta
Đêm đêm cha lại về nhà
Đĩa dầu hao cạn
canh gà nỉ non
Sâm thương đôi ngả héo mòn
Mỉa mai chèo bẻo lon ton hót hoài
Nỗi lòng thiếp chẳng nguôi ngoai
Tùng quân giong ruổi mãi ngoài ải xa
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
1.2.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 6
Đường mây bao phủ quan hà
Rêu phong ẩm ướt quanh nhà quạnh hiu
Dấu giày thưa thớt buồn thiu
Nắng hanh mấy độ ỉu xìu tiết đông
Đàn gà ngơ ngác cỏ bồng
Phất phơ ngọn liễu chim hồng đi đâu?
Vườn thanh hoa bướm âu sầu
Phòng the trống vắng mưa ngâu não nùng
Sông Ngân một giải chập chùng
Nhịp cầu ô thước lạnh lùng bắc ngang
Bước sang chẳng thấy Ngưu Lang
Đau lòng Chức Nữ bẽ bàng tơ duyên
Xuân thu tủi hận thuyền quyên
Hồng nhan bạc mệnh triền miên tháng ngày
Thiệt thòi cam chịu xưa nay
Bồ hòn ngậm đắng nuốt cay một mình
Văn Quân say đắm ái tình
Cung đàn Tư Mã lung linh dáng hình
Phan An mặt ngọc minh tinh
E rằng tóc bạc chiến chinh điêu tàn
Phũ phàng đổi khác dung nhan
Quang âm lần lữa lệ chan mưa ngàn
Hoa niên nuối tiếc thời gian
Gái tơ ấm ức khóc than nạ giòng
Có chồng mà cũng như không
Nắng mưa dầu dãi má hồng tàn phai
Oán hờn trong cõi trần ai
Liễu bồ xơ xác ép nài chiều xuân
Mơ màng vẻ mặt thất thần
Chập chờn đom đóm tủi thân cô phòng
Đăng đồ khao khát thong dong
Chàng sao chẳng thấy nỗi lòng chim uyên
Thư cưu trống mái tơ duyên
Bạc đầu không nỡ hoàng tuyền chia phôi
Chẳng xem chim yến trên đồi
Thủy chung ân ái trọn đôi suốt đời
Đâu như Tô Phụ khinh người
Tô Tần thất thế hết thời quan giai
Đôi đầu cùng sánh sâu loài
Như chim chắp cánh mãi hoài cùng bay
Liễu sen cây cỏ đắm say
Đôi hoa cùng sánh đắng cay không rời
Thiếp xin thề nguyện suốt đời
Ngậm vành kết cỏ trọn lời sắt son
Tân toan dù có héo hon
Trăng kia có khuyết lại tròn một khi
Muốn rằng cẩm tự đề thi
Đậu Thao, Tô Huệ nhâm nhi chén vàng
Trời cao chẳng phụ thiếp chàng
Thanh mai trúc mã vào hàng gấm thêu
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
2.2.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 7
Nghĩa tình bao kiếp phiêu diêu
Kiếp này lại nối thêm nhiều kiếp sau
Dù cho cây cỏ nát nhàu
Đá vàng ta vẫn giữ màu thủy chung
Đan Siêu thương cảm vô cùng
Bạc đầu chi để não nùng phấn son
Vườn nhà chim hót véo von
Thiếp chàng tươi trẻ nước non muôn vàn
Theo chàng như bóng mây ngàn
Đi đâu thiếp cũng nồng nàn thiết tha
Lên lầu cùng ngắm trăng ngà
Mọi bề trung hiếu mẹ cha an lòng
Tiếc rằng vó ngựa long đong
Thuyền Vu tắm máu lại mong tai thù
Nhục Chi thảm cảnh âm u
Tý dân ngả ấy thiên thu ưu phiền
Siêu Sùng, Ngụy Phổ sầu miên
Mẫu đơn vàng tía thay phiên úa màu
Công danh
huân tước chen nhau
Chữ đồng
bia đá trước sau mấy hồi
Thê phong
ấm tử đền bồi
Ấn vàng
mũ áo ghế ngồi cao sang
Lạc Dương
hổ thẹn bẽ bàng
Lao nhao
một lũ kém chàng một khi
Trướng
hoa mai trúc đền nghì
Xin chàng
cởi giáp nhâm nhi chén tình
Mong sao mình lại thấy mình
Đốt lò hương nguyện thần linh cảm sầu
Dòm song chênh chếch bóng câu
Gối loan thấm ướt từng câu nghẹn ngào
Mạch tương thơ lại tuôn trào
Cùng chàng đổi ấm duyên đào đòi phen
Sông xưa vẩn đục đánh phèn
Trong veo suối mát hoa chen nhụy vàng
Aí ân cho bõ thiếp chàng
Bao năm xa cách hoài lang mộng tàn
Rượu khà oanh yến chứa chan
Loan bồng phượng bế nồng nàn hơn xưa
Dây uyên thánh thót hay chưa
Phím loan dìu dặt nhặt thưa canh trường
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
2.2.2019 Lu Hà
Đoạn Trường Sầu Ly
cảm xúc thơ Đặng Trần Côn bài 8
Ba trăm năm lại vấn vương
Oan khiên thiếu phụ tuyết sương vô thường
Có người ngâm khúc đoạn trường
Sầu ly ai oán thê lương não nùng
Nỗi niềm chinh phụ hãi hùng
Rừng sâu núi thẳm rợn rùng chinh nhân
Chinh phu gió Sở mây Tần
Thương người vợ trẻ bần thần nhớ nhung
Đường xa heo hút mịt mùng
Phong ba bão tố chập chùng biển khơi
Tần ngần chẳng nói nên lời
Tri ân nghệ sĩ cuối trời mây bay
Giai nhân tài tử đắm say
Thơ ca tiếng Việt càng day dứt tình
Ngàn sao lấp lánh hành tinh
Vầng trăng sáng tỏ sân đình làng ta
Cuốc kêu khắc khoải chiều tà
Quê hương thầm gọi Hằng Nga mộng hồn
Vuốt ve cành trúc gió hôn
Sâm thương đôi ngả đuổi dồn đông tây
Nửa đêm chén rượu ngất ngây
Non thần đỉnh giáp vui vầy dở dang
Cầm tay bịn rịn thiếp chàng
Ngựa pha sương tuyết mơ màng công danh
Bắc Nam ngăn cách sông Gianh
Hai nhà Trịnh Nguyễn tranh giành đất đai
Chuyện Tàu dã sử
bi ai
Đặng Trần Côn, viết tuyền đài khổ đau
Bà Đoàn Thị Điểm theo sau
Diễn nôm để lại nhuốm màu khói hương
Nghìn năm bia đá tang thương
Một rừng xương cốt biên cương thét gào
Tiếng thơ nức nở nghẹn ngào
Mủi lòng cát sĩ ứa trào lệ rơi!
Bút hoa để lại cho đời
Miệt mài bình giảng trọn lời nước non
Cung đàn dìu dặt véo von
Năm canh vò võ héo hon tấc lòng
Ngược xuôi chinh chiến long đong
Chắp tay thiếp lại cầu mong chàng về
Đất trời nhỏ lệ dãi dề
Mưa sa ngọn cỏ sơn khê núi rừng
Đợi hoài phố xá tưng bừng
Khải hoàn khúc hát rượu mừng chiến công ?
*Đoàn Thị Điểm dịch ra song thất lục bát
10.11.2019 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét