Thơ Diêu Linh & Lu Hà
Ta gieo xuống mảnh đất em gầy hoang
Nhành lộc nõn chiết từ tim bé bỏng
Em còn đứng trên đồi cao gió lộng?
Đợi ta cùng dạo khúc gọi mùa sang
Giọt nắng nào rớt môi em hồng ngoan
Ta mơ mình được ướm tình lên đó
Bao mùa qua lòng em còn khép ngõ
Ta xin vào gõ cửa rước tình qua
Đồi còn xanh, và em, còn hát ca?
Ta ôm đàn vỗ vang lời hoa lá
Hồn âm ba tiếng em cười trong quá
Chim muông về quần tụ khúc xuân tươi
Cụm mây hồng giăng góc trời thảnh thơi
Em xòe tay hứng tơ cài tóc rối
Ta nghe hồn reo vui như mở hội
Lược xuân tình xin chải tóc cho em
Ta ước mong trang cổ tích dài thêm
Cho ta kể về giấc mơ hoàng tử
Đánh thức em bằng nụ hôn tình tứ
Khúc xuân nồng so phiếm tặng riêng em.
Diêu Linh
Hạt Giống Hồng Hoang
Chuyển thể thơ Diêu Linh: Tự Khúc Xuân
Anh gieo một hạt hồng hoang
Vào lòng mảnh đất tình thương thuở nào
Em còn đứng ở đồi cao
Kiêu sa gió thổi bốn muà đợi ai...?
Giọt nào nắng thấm bờ môi
Run run tê dại mãi hoài em ơi!
Muà nào gió gọi mưa rơi?
Cho anh gõ cưả trọn đời thủy chung...
Hững hờ giọt nước xuôi dòng
Tình anh thấm đẫm má hồng phôi phai
Dửng dưng em vẫn hát cười
Bướm hoa dìu dặt vui tươi xuân về...
Mây hồng muôn nẻo sơn khê
Biết đâu mà đợi mải mê anh chờ
Hỏi trời Nguyệt Lão se tơ
Thuyền tình ai hẹn bến đò sang ngang
Ngậm ngùi gịọt nước sông Hương
Điệu hò mái đẩy bến sông nhỡ nhàng
Ôi thôi em đã lấy chồng
Thương cho hạt giống hồng hoang buổi đầu...!
30.1.2011 Lu Hà
Tôi viết lời bình này để tặng Diêu
Linh và các bạn. Thực ra là tâm sự về thơ với Diêu Linh thì đúng hơn là bình
thơ. Nguồn gốc bài thơ này tôi tự chuyển thể từ bài thơ (Tự Khúc Xuân) cuả Diêu
Linh
Diêu Linh viết theo thể thơ 8 chữ chia
thành 5 cung đoạn, gieo vần lưng cứ hai hai câu ở giưã thì chữ cuối cùng đều vần
trắc. Cách làm thơ này theo lối sáng tạo cuả các nhà thơ thời tiền chiến 1932-
1945. Bài thơ cuả Diêu Linh là theo tâm trạng cuả cô đã được Ns Nguyễn Minh
Châu phổ nhạc và ca sĩ Kyra hát. Còn tôi chuyển thể sang thơ lục bát là tâm trạng
và trí tưởng tượng cuả tôi. Kể ra tôi nên bình từng câu, từng chữ cuả Diêu Linh
mới phải. Nhưng vì tâm hồn cuả Diêu Linh và cuả tôi đã hoà nhập cùng nhau theo
ý nhạc lời thơ. Vậy tôi chỉ xin phép Diêu Linh tự gõ dăm ba chữ tự bình bài thơ
chuyển thể cuả mình liệu có được không? Nếu ai có đọc đừng cho là con mèo nó
khoe cái đuôi nhé, đừng bảo: hắn chuyển thơ cuả người ta rồi hắn tự bình thơ cuả
hắn luôn. Ở đời chưa có ai làm như hắn cả. Hắn là một gã thi sĩ quái đản chẳng
giống ai cả. Từ xưa đến nay người làm thơ đã có giới bình thơ chuyên nghiệp
bình rồi, khen chê là việc cuả thiên hạ. Như ông Hoài Thanh chẳng hạn không làm
được thơ, viết thư tình như đấm vào tai nhưng bình thơ thì nghe nói thời cộng sản
họ cho là cự phách, tuyệt bút lắm.
" Anh gieo hạt giống hồng hoang
Vào lòng mảnh đất hồng hoang thuở nào
"
Diêu Linh làm bài "Tự Khúc
Xuân" và tôi chuyển thể thành thơ lục bát theo tâm trạng cuả tôi là một
người đàn ông, một người con trai trước cảnh ngộ người yêu đi lấy chồng. Mối
tình mà chàng ấp ủ chờ đợi mong mỏi hồi hộp từ thuở ban đầu trong trắng giưã
người con trai và người con gái chỉ còn
là một hạt hồng hoang. Nghiã là hạt giống tình yêu có gieo nhưng không có cây,
có lá, có quả ngọt mà chỉ có mầm non ấp ủ rồi lại bị sóng gió phũ phàng cuả cuộc
đời sông nước trôi cuốn phăng đi mà thôi. Vậy có khác chi một tình yêu dã tràng
xe cát biển đông, hay giống như sự khổ hạnh cuả một anh chàng cù lần: "
Công anh bắp tép nuôi cò, cò ăn cò lớn cò dò lên cây..."
Cuối cuối anh chàng chỉ còn trơ mắt ra
mà thở than khi nghe tin cô em đi lấy chồng, giống như con cò mà anh yêu dấu
nưng niu vụt bay đi mất... ?
Với hai câu đầu Lu Hà đã cho ta thấy,
một nỗi niềm u uất, thương cảm nhớ nhung cho một mối tình tuyệt vọng thuộc về dĩ
vãng xa xăm. Chắc hẳn từ thuở thiếu niên anh đã thầm yêu trộm nhớ một người con
gái nào đó. Anh đã gieo một hạt giống tình yêu vào lòng cô gái nào đó một cách
âm thầm kín đáo... Than ôi! hạt giống này chỉ có thể là cái mầm non yêu ớt rồi
lại bị mưa nắng phũ phàng theo quy luật cuả tự nhiên huỷ diệt đi và sẽ không
bao giờ trở thành cái cây để ra hoa kết quả được. Vì vậy anh đã gọi hạt giống
tình yêu đó là hạt " hồng hoang" cũng chẳng ngoa
Như chúng ta đã biết: Xuân sinh, Hạ
trưởng, Thu liễm, Đông tàn là theo cái ý sinh trưởng hoá dục cuả trời vậy. Đố
ai mà dám cãi lại? Theo như Khổng Tử, ông tin vào mệnh trời và tự nhủ rằng:
Ngô thập hữu ngũ chí ư học - Ta mười
lăm tuổi để chí mà học, tình yêu nam nữ mới chỉ là manh nha như cái mầm non mà
thôi
Tam thập nhị lập - Ba mươi tuổi chí lập
đã vững vàng, có thể gọi là người trưởng thành, lúc này nên lấy vợ sinh con đẻ
cái lắm chứ, nếu để muộn đi thì cha già con cọc
Tứ thập nhi bất hoặc - Bốn mươi tuổi
không còn ngờ vực gì nưã, mình đã từng trải rồi, đã từng nếm mùi đau thương, khổ
aỉ ở cõi trần ai
Ngũ thập nhi tri thiên mệnh - Năm mươi
tuổi biết được mệnh trời, có thể nói là văn chương thơ phú, cổ kim, học thuật
Đông Tây đều thông đạt cả.
Lục thập nhi nhĩ thuận - Sáu mươi tuổi
tai nghe thuận với lẽ trời. Sai đúng, thiện giả đều biết rõ . Biết nghe điều
hay biết chê điều dở. Những bàn môn chủ thuyết tà đạo cũng không thể lường
gạt bịp nổi được ta
Thất thập nhi tòng tâm sở dục bất du củ-
Bảy mươi, theo lòng mong muốn mà không ra ngoài đạo lý làm người...
Như tôi đây, nay đã được gọi là ngũ thập
nhi tri thiên mệnh là hợp với cái tuổi cuả tôi. Tôi chấp nhận mệnh trời và hôm
nay viết bài bình cho một bài tho chuyển thể thơ cuả nàng Diêu Linh để liên tưởng
về một mối tình từ thuở ngày xưả ngày xưa...
Xin được trích dẫn vài đoạn trong bài
thơ ( Duyên Phận)
"...Tôi nhớ miên man đến một người
Thương người em gái ở xa xôi
Em tôi hồi đó hồn nhiên lắm
Áo trắng em chưa vướng bụi đời
Thuở ấy ngày xưa lâu quá rồi
Khi em vưà mới khóc ra đời
Hân hoan cầu chúc hai thân phụ
Hưá hẹn em về làm vợ tôi
Tôi vẫn không quên những lối mòn
Chân đê xuống dốc đến nhà em
Bước chân nao nức muì hương thắm
Mong quả thơm tho trái chín tròn
Em tôi càng lớn lại càng xinh
Tôi vẫn thường hay nghĩ một mình
Huynh muội thân nhau từ tấm bé
Làm sao giữ mãi được ân
tình?...."
Lu Hà
Nhưng người con gái đáp lại tấm lòng
chàng thiếu niên đó như thế nào:
" Em còn đứng ở đồi cao
Kiêu sa gió thổi bốn muà đợi
ai..?"
Thì ra nàng không cảm nhận được tình
yêu cuả chàng mà nàng lại coi tôi như một người anh trong nhà thế mới khổ cho
cái thân tôi chứ?
"...Em tôi càng lớn lại càng xinh
Tôi vẫn thường hay nghĩ một mình
Huynh muội thân nhau từ tấm bé
Làm sao giữ mãi được ân tình?....
Em lại ngây thơ khoe với tôi
Rằng em quen biết một chàng trai
Dây mơ rễ má từ đâu đấy
Ngao ngán lòng tôi hương khói
bay..."
Lu Hà
Mối tình từ thuở thiếu thời và bài thơ
hôm nay vô tình được đọc cuả một cô gái là cả một chặng đường dài cuả cõi nhân
sinh. Thật là buồn vô cùng chàng cứ chờ đợi khắc khoải nhưng cái duyên nó vẫn
mãi mãi chẳng đến với chàng. Hay là bụt chuà nhà không thiêng? Người con gái
thì tự khoá trái tim mình, làm cho chàng trai trẻ không biết đâu là cánh cưả cuả
thiên thần mà gõ..
"..Giọt nào nắng thấm bờ môi
Run run tê dại mãi hoài em ơi!
Muà nào gió gọi mưa rơi?
Cho anh gõ cưả trọn đời thủy chung..."
Ta hãy lắng nghe xem Lu Hà kể lể nguồn
cơn qua bài thơ chuyển thể lại cuả Diêu Linh:"
"Hững hờ giọt nước xuôi dòng
Tình anh thấm đẫm má hồng phôi phai
Dửng dưng em vẫn hát cười
Bướm hoa dìu dặt vui tươi xuân về..."
Giưã tình huynh muội và tình yêu là một
làn gianh không thể nào vượt nổi qua. Mặc dù khi còn sinh thời cha đẻ cuả nàng
đã có ý chấm Lu Hà là con rể tương lai cuả cụ. Nhưng than ôi, em như giọt nưóc
xuôi dòng tình anh thẫm đẫm để rỗi má hồng phôi phai. Sau khi chàng đã là một
người đàng hoàng trưởng thành thì nàng đã mới còn là một cô gái xoã tóc ngang
vai, búi chưa tròn bó. Nàng chờ đợi ở một người con trai khác cho nên mới có cảnh:
Dửng dưng em vẫn hát cười, bướm hoa dìu dặt vui tươi xuân về...
Trong bài thơ "Lầm Lẫn " tôi
đã mô tả rõ về tâm trạng này. Xin được trích dẫn mấy câu:
"
Ai biết đời tôi có tủi sầu
Trách người thục nữ hiểu chưa ra
Trời cao chẳng được như tâm nguyện
Trăng khuyết mây tàn ai biết đâu ?...
Ai nhớ bên ai một buổi chiều
Ven đê bày tỏ với trăng sao
Về nhà lại kể ngay cho mẹ
Cho vết thương lòng những xót xa...
Từ đó trở đi tôi lặng câm
Để người thiên hạ khéo tay hơn
Mong sao duyên phận như thiên ý
Tôi chúc cho em được vẹn tròn..."
Lu Hà
Chắc hẳn người cha ở dưới suối vàng sẽ
buồn lắm. Tâm nguyện cuả người khi còn ở cõi trần gian sẽ không bao giờ theo ý
muốn cuả lòng người. Người tính sao bằng trời tính:
"
Người ở bên sông dưới cửu tuyền
Đinh ninh thác gửi tấm lòng son
Nào ngờ duyên phận nơi trần thế
Hoa bước lên thuyền dạ héo hon
Kẻ muốn được yêu lại chẳng yêu
Lạnh lùng như thể áng mây thu
Hững hờ cho đến già năm tháng
Rồi lại tìm nhau đoá mộng đầu...
Tôi biết làm sao được hở trời
Cái thời ân ái lỡ buồn trôi
Hương hoa gửi gắm cho người khác
Tôi phải ra đi luống ngậm
ngùi..."
Lu Hà
Rồi một ngày nào đó, chàng phải vỡ mộng
ra đi và không bao giờ quay trở lại nưã, chàng đi xa biền biệt, đi sang bên kia
nưả vòng trái đất.
"Mây hồng muôn nẻo sơn khê
Biết đâu mà đợi mải mê anh chờ
Hỏi trời Nguyệt Lão se tơ
Thuyền tình ai hẹn bến đò sang
ngang..."
Lu Hà tin vào thiên mệnh nên anh đã tự
trách trời:
" Trách bởi thiên đình lạc sổ
duyên
Trần gian bạc bẽo kiếp hồng nhan
Anh đi đón gió tình thiên hạ
Em ở lại nhà phận phần son..."
Kết thúc bài thơ lục bát là một tiếng
thở dài não nuột cuả một tâm hồn đa cảm sầu tư:
"Ôi thôi em đã lấy chồng
Thương cho hạt giống hồng hoang buổi đầu...!"
31.1.2011 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét